اصطلاحات تخصصی رایج در حمل و نقل دریایی

اصطلاحات تخصصی رایج در حمل و نقل دریایی

با اصطلاحات تخصصی رایج در حمل و نقل دریایی بیشتر آشنا شوید
خطوط کشتی‌رانی منظم
خطوط کشتی‌رانی LINER، به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که، دارای کشتی، و برنامه‌ی منظم حمل هستند، و میان بنادر معینی، تردد دارند. در خطوط منظم، کشتی، دریک مسیر معین، و با برنامه‌ی زمانی از پیش تعیین‌شده، کالا یا مسافر، حمل می‌کند. مهم‌ترین بخش سازمانی در این شرکت‌ها، «اداره‌ی خط» است، که درواقع، مسولیت عملیات و سودآوری خط، همین‌طور، برنامه‌ی تردد کشتی‌ها، اداره‌ی نماینده‌گی‌ها، یا شعب خارج از کشور، و وظایفی مشابه را، برعهده دارد. اداره‌ی یک خط، وظیفه و کار دشواری است، و مستلزم تبادل انبوهی از اطلاعات، و تهیه‌ی اسناد حمل، برای صدها محموله، در هر سفر است. خطوط منظم کشتی‌رانی، حمل‌کننده عمومی (Common carrier)، به‌حساب می‌آیند، و ممکن است، عضو یک کنفرانس، یا اتحادیه‌ی کشتی‌رانی باشند.

۲ـ برنامه‌ی سفر، زمان ورود و خروج، به، یا از بنادر، پیشاپیش، پیش‌بینی، و به عموم، اطلاع داده می‌شود.
۳ـ در خطوط منظم، تمام فضای بارگیری، به یک صاحب کالا، اختصاص نمی‌یابد، بلکه کالاهای متفاوت، متعلق به صاحبان مختلف، فضای انبارهای کشتی را، پر می‌کند.
۴ـ دریک مسیر، اغلب، چند کشتی، از یک شرکت، فعال هستند، و یکی پس از دیگری، با فواصل زمانی مشخص، بنادر موردنظر را، تحت پوشش قرار می‌دهند.
۵ـ کشتی‌های خطوط، در بنادر تحت پوشش، هر دو عمل تخلیه و بارگیری را، انجام می‌دهند.
۶ـ هزینه‌های جاری خطوط کشتی‌رانی، به‌مراتب، بیش‌تر از کشتی‌های اجاره‌ی سفری و زمانی است. خطوط کشتی‌رانی بزرگ، به‌منظور کاهش هزینه‌ها، سعی می‌کنند تا، تعداد بنادر تحت پوشش خود را، کاهش دهند.
۷ـ گرداننده‌گان خطوط کشتی‌رانی منظم، ممکن است صاحب کشتی، اجاره‌کننده‌ی کشتی، از صاحبان دیگر، یا خریدار فضای بارگیری، بر روی کشتی‌های خطوط دیگر، باشند.

۲ـ حمل‌کننده‌ی عمومی (Common carrier) : حمل‌کننده‌ی عمومی، در مسیرهای تحت پوشش خود، آگهی می‌دهد، و کالای هر مشتری را، که حاضر به خرید خدمات او باشد، حمل می‌کند. حمل‌کننده‌ی عمومی، مسولیت کالا را، از زمان تحویل‌گیری، تا تحویل‌دهی، به‌عهده می‌گیرد. حمل‌کننده‌گان بدون کشتی (NVOC)، حمل‌کننده‌ی عمومی هستند.
۳ـ حمل‌کننده‌گان بدون کشتی Non vessel owning carriers : حمل‌کننده‌گان بدن کشتی، خدمات کشتی‌رانی را، بدون داشتن کشتی ملکی، ارایه می‌دهند. بدین شکل که، به‌عنوان فرستنده‌ی کالا، قسمتی از فضای کشتی را، از یک خطکشتی‌رانی می‌خرند، سپس، به‌عنوان حمل‌کننده، می‌فروشند. حمل‌کننده‌گان بدون کشتی، بارنامه‌ی مجزایی، ازطرف شرکت خود، برای مشتری (shipper) ، صادر می‌کنند.(NVOC) ، از دید مشتری، حمل‌کننده (Carrier) ، و از دید صاحب کشتی، فرستنده‌ی کالا (shipper) ، می‌باشد.
۴ـ حمل‌کننده‌ی خصوصی Private carrier حمل‌کننده‌ای است که با مشتری خود، وارد قرارداد خاصی می‌شود، و ممکن است خود را، از پاره‌ای از مسولیت‌ها، مبرا سازد. به‌عنوان مثال، مالکی که کشتی خود را، به شخصی، اجاره‌ی سفری می‌دهد، و در قرارداد، خود را از برخی مسولیت‌ها مبرا ‌می‌کند، حمل‌کننده‌ی خصوصی می‌باشد.
۵ـ فرستنده‌ی کالا shipper به شخصی گفته می‌شود که، کالا را برای خود، یا از جانب شخص دیگری، به‌منظور حمل دریایی، ارسال می‌کند.
۶ـ بارفرابر Freight forwarder بار فرابر، یک واسطه، در زنجیره‌ی خطوط حمل‌ونقل است که، ترتیب حمل کالای شخص دیگری را می‌دهد. خدمات بار فرابران، می‌تواند بسیار متنوع، و شامل موارد زیر باشد: ـ ارایه‌ی مشاوره، در مورد مسیر، و روش حمل، ـ رزرو فضا، بر روی کشتی یک حمل‌کننده، ـ پرداخت کرایه‌ی حمل، ـ تهیه‌ی اسناد گمرکی، ـ ترخیص کالا، ـ بسته‌بندی، ـ انبارداری، ـ بیمه‌ی ترانزیت، ـ حمل کالا، ـ دسته‌بندی و باربندی کانتینر، بنابر آن‌چه گفته شد، می‌توان نتیجه گرفت که، بارفرابران Freight forwarder ، درحقیقت، NVOC هستند.
۷ـ گیرنده‌ی کالا Consignee شخصی است که کالا، برای او ارسال می‌شود. گیرنده‌ی کالا، می‌تواند خریدار، کارگزار، یا نماینده‌ی خریدار باشد.
۸ـ دریافت‌کننده Receiver کسی است که در بندر تخلیه، کالا را از حمل‌کننده‌ی دریایی، تحویل می‌گیرد. برخی از صاحبان کالا، این کار را، خود به‌ عهده می‌گیرند، و برخی دیگر، یک بارفرابر را، به این کار می‌گمارند.
۹ـ Notify party: این عبارت، در قالب بارنامه‌های دریایی، یافت می‌شود، و منظور ، کسی است که باید توسط حمل‌کننده‌ی دریایی، از زمان
ورود کشتی، مطلع شود ، تا ترتیب دریافت کالا را، بدهد. این شخص، می‌تواند گیرنده، یا دریافت‌کننده‌ی کالا باشد. ۱۰ـ ICD: یک ترمینال کانتینری، درون سرزمینی است که، به‌غیر از اسکله و دریا، تمام امکانات یک ترمینال بندری، از قبیل گمرک، محوطه ی کانتینری، و مکانی برای باربندی کانتینرها را؛ دارد. به آن، بندر خشک هم، می‌گویند.
۱۱ـ LCL: به کانتینری گفته می‌شود که، کالاهای چند صاحب کالا، درآن تجمیع شده است.
۱۲ـ FCL: به کانتینری گفته می‌شود که، فقط حاوی کالای یک صاحب کالا باشد.
۱۳ـ CFS: مکانی است در بندر کانتینری، که در آن، کالای عمومی، درون کانتینر، باربندی، یا از آن تخلیه می‌شود. به‌طور طبیعی، در CFS، امکانات انبارداری، و جابه‌جایی کالای عمومی نیز، می‌باید وجود داشته باشد.
۱۴ـ IMS: سیستم مدیریت اطلاعات.
۱۵ـ B/L: بارنامه