اظهارنامه گمرکی

ترخیص
آوریل 6, 2024
No Comments

اظهارنامه گمرکی یکی از مهم‌ترین اسناد مورد استفاده در فرآیند ترخیص، واردات و صادرات کالاها به شمار می‌آید. این سند، به عنوان یک ابزار حیاتی، نقش اساسی در روند تعیین مالیات و هزینه‌های گمرکی، اطلاعات جمع‌آوری شده از کالاها و اطلاعات مربوط به واردکننده‌ها و صادرکننده‌ها را فراهم می‌کند. اظهارنامه گمرکی اطلاعات مهمی از جمله جنس، مقدار، ارزش، مبدأ و مقصد کالا را شامل می‌شود که در فرآیند تعیین و پرداخت هزینه‌های گمرکی بسیار حیاتی است.

در این مقاله، به بررسی مفهوم، اهمیت و کاربردهای اظهارنامه گمرکی، فرآیند تهیه و تنظیم آن، انواع اظهارنامه‌های گمرکی، نحوه ارائه اطلاعات مورد نیاز و دیگر جنبه‌های مرتبط با این سند گمرکی پرداخته خواهد شد.

اظهارنامه گمرکی چیست؟

اظهارنامه گمرکی به معنای مشخص کردن کالا‌های وارداتی یا صادراتی برای گمرک است. در جریان پروسه صادرات و واردات، هر کالا ابتدا می‌بایست وارد گمرک شود. در مرحله صدور مجوز ترخیص، گمرک بر طبق ضوابط خاص خود نیاز به دریافت اطلاعات مکفی در خصوص محموله مورد نظر دارد. اظهارنامه گمرکی، اطلاعات و جزئیات مربوط به کالا را شامل می‌شود و تمامی عملیات مربوط به ترخیص کالا‌های وارداتی یا صادراتی باید بر اساس قوانین گمرک و طبق آئین‌نامه‌های اجرائی آن، با تنظیم اظهارنامه گمرکی و ارائه‌ آن به گمرک صورت بگیرد. به بیان ساده‌تر، هنگام ترخیص کالا از گمرک، گمرک در ابتدا از محموله و بسته‌کالای ترخیصی اطلاعی ندارد و صاحب کالا موظف است آن را برای گمرک اظهار نماید، به این معنا که کالای خود را به گمرک معرفی کند. بعد از بررسی اظهارات صاحب کالا، اگر تمامی مشخصات کالا مطابق با آنچه که در اظهارنامه است باشد، مجوز لازم جهت ترخیص، صدور و بارگیری کالا داده می‌شود.

انواع اظهارنامه گمرکی

همانطور که صحبت شد اظهارنامه گمرکی یکی از مهم‌ترین اسناد در امور گمرکی است و برای ترخیص کالا از گمرک استفاده می‌شود. این اظهارنامه به معنای مشخص کردن کالاهای وارداتی یا صادراتی برای گمرک است. در زیر، انواع اظهارنامه گمرکی را توضیح می‌دهیم:

اظهارنامه واردات قطعی
- برای ترخیص کالاهای وارداتی به صورت دائمی استفاده می‌شود.
- اطلاعات مربوط به کالا، ارزش، مبدأ، حمل و نقل، و سایر جزئیات در این اظهارنامه ثبت می‌شود.
اظهارنامه واردات موقت
- برای ترخیص کالاهای وارداتی به صورت موقت (مثلاً برای نمایش در نمایشگاه‌ها) استفاده می‌شود.
- اطلاعات مشابه اظهارنامه قطعی در این نوع اظهارنامه نیز ثبت می‌شود.
اظهارنامه ترانزیت داخلی
- برای انتقال کالا از یک نقطه گمرکی به نقطه دیگر در داخل کشور استفاده می‌شود.
- اطلاعات مربوط به مبدأ، مقصد، حمل و نقل، و کالا در این اظهارنامه ثبت می‌شود.
اظهارنامه ترانزیت خارجی
- برای انتقال کالا از یک نقطه گمرکی به نقطه دیگر در خارج از کشور استفاده می‌شود.
- اطلاعات مشابه اظهارنامه ترانزیت داخلی در این نوع اظهارنامه نیز ثبت می‌شود.

چگونگی تنظیم و نحوه پر کردن اظهارنامه گمرکی

مرحله 1) ورود اطلاعات مربوط به صاحب کالا، شرکت واردکننده و کالا: در این مرحله، اطلاعات مرتبط با صاحب کالا، شرکت واردکننده و مشخصات کالا وارد می‌شود.

مرحله 2) مشخصات کالا: در این قسمت، جزئیات کالا مانند نام، شماره کاتالوگ، کد HS (کد گمرکی)، تعداد و واحد اندازه‌گیری کالا ثبت می‌شود. اگر کالا دارای مجوز و گواهی‌نامه‌های خاصی است، اطلاعات مربوط به آنها نیز در این قسمت ذکر می‌شود.

مرحله 3) ارزش کالا : ارزش کالا (قیمت) باید به‌صورت دقیق و با توجه به معیارهای مشخص شده در قوانین گمرکی ثبت شود. ارزش کالا می‌تواند شامل قیمت فاکتور، هزینه حمل و نقل، بیمه و سایر هزینه‌ها باشد.

مرحله 4) میزان واحدهای کالا : تعداد و واحد اندازه‌گیری کالا (مثلاً کیلوگرم، متر مکعب، عدد و …) در این قسمت ثبت می‌شود.

مرحله 5) مشخصات حمل و نقل: اطلاعات مربوط به نوع حمل و نقل (هوایی، زمینی، دریایی)، شرکت حمل و نقل، شماره بارنامه و … در این قسمت ثبت می‌شود.

مرحله 6) مشخصات مبدا و مقصد: آدرس مقصد و مبدأ کالا در این قسمت ثبت می‌شود.

نمونه اظهارنامه گمرکی

سخن نهایی

اظهارنامه گمرکی یکی از اسناد حیاتی در امور گمرکی است که برای ترخیص کالاها از گمرک استفاده می‌شود. این سند شامل اطلاعات مربوط به صاحب کالا، شرکت واردکننده، جزئیات کالا، ارزش، حمل و نقل، و مقصد است. تکمیل این اظهارنامه با دقت و بر اساس قوانین گمرکی ضروری است تا ترخیص کالا به درستی انجام شود. با توجه به اهمیت اظهارنامه گمرکی، تاجران و بازرگانان باید با مفاهیم و مراحل تنظیم این سند آشنا باشند. امیدواریم که این مقاله به شما در درک بهتر از اظهارنامه گمرکی کمک کرده باشد.